
تدوین ÙØ±Ø¶ÛŒÙ‡
دی 29, 1397
روش‌های آماری
دی 29, 1397 [rt_reading_time label=”میانگین زمان مطالعه:” postfix=”دقیقه” postfix_singular=”دقیقه“]
مرØÙ„Ù‡ ششم در اجرای Ø·Ø±Ø ØªØÙ‚یق علمی مشخص کردن جامعه Ùˆ نمونه آماری است. منظور از جامعه آماری کلیه عناصر Ùˆ Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÛŒ است Ú©Ù‡ در یک مقیاس جغراÙیایی مشخص دارای یک یا چند ویژگی مشترک هستند.
منظور از نمونه تعدادی از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه است Ú©Ù‡ ØµÙØª آن‌ها با ØµÙØ§Øª جامعه مشابهت دارد Ùˆ از تجانس Ùˆ همگنی با Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه برخوردار هستند Ùˆ به عبارتی معر٠جامعه هستند Ùˆ نتایج به دست آمده از آن‌ها قابل تعمیم به Ú©Ù„ جامعه است.
برای تهیه یک چارچوب از جامعه آماری، Ùهرستی از همه اعضای جامعه آماری Ú©Ù‡ گروه نمونه از میان آن گروه انتخاب می†شود تهیه Ù…ÛŒ â€Ú¯Ø±Ø¯Ø¯. اگرچه این چارچوب آماری ممکن است در دسترس باشد اما ممکن است همیشه بروز نباشد. به عنوان مثال ممکن است Ùهرست ØÙ‚وقی کارکنان به عنوان چارچوب در نظر Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ شود، اما در این Ùهرست ØÙ‚وق Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÛŒ Ú©Ù‡ به تازگی سازمان را ترک کرده â€Ø§Ù†Ø¯ درج نشده†اند.
گروه نمونه مجموعه Ú©ÙˆÚ†Ú©ÛŒ از جامعه آماری مشتمل بر برخی از اعضای منتخب از جامعه آماری است Ùˆ Ù…ØÙ‚Ù‚ قادر است با مطالعه آن، نتایج را به Ú©Ù„ جامعه آماری نسبت دهد. Ùˆ منظور از نمونه‌برداری انتخاب این گروه نمونه است. بررسی Ùˆ کسب اطلاعات از Ú©Ù„ جامعه آماری کاری سخت Ùˆ با Ø§ØØªÙ…ال خطای بالا است، اما بررسی گروه نمونه خستگی Ú©Ù…â€ØªØ±ØŒ خطای Ú©Ù…â€ØªØ± Ùˆ نتایج معتبرتر را در Ù¾ÛŒ دارد.
در انتخاب نمونه اشتباهات رایجی وجود دارد Ú©Ù‡ باید از آن‌ها پرهیز کرد، از جمله اینکه نمونه بر اساس اعضای در دسترس انتخاب شود، یا انتخاب نمونه جهت â€Ø¯Ø§Ø± باشد Ùˆ یا به دلیل هزینه Ùˆ زمان برای انتخاب نمونه از میان بر Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ شود.
برای اینکه نمونه آماری معر٠جامعه باشد، باید از خود جامعه آماری انتخاب شود Ùˆ دربردارنده ویژگی†های جامعه باشد. انتخاب گروه نمونه باید به صورت علمی صورت گیرد Ú©Ù‡ باعث نزدیکی آمارهای گروه نمونه به پارامترهای جامعه آماری می‌شود Ùˆ باعث تعمیم‌پذیری بیشتر ÛŒØ§ÙØªÙ‡â€ های تØÙ‚یقاتی می‌شود.
اما در بعضی موارد ممکن است علاقه â€Ø§ÛŒ به تعمیم‌پذیری نباشد؛ مثلاً در مراØÙ„ اکتشاÙÛŒ در تØÙ‚یق به دلیل کمبود وقت، دسترسی به اطلاعات بیشتر مهم†تر از اطلاعات دقیق â€ØªØ± است.
در یک جامعه آماری بسیاری از ØµÙØ§Øª به طور طبیعی توزیع می†شوند Ùˆ بیشتر مردم اطرا٠میانگین هستند Ùˆ تعداد Ú©Ù…ÛŒ در انتهای درجه قرار دارند. توزیع ویژگی â€Ù‡Ø§ÛŒ موردنظر ما در گروه نمونه باید توزیع نرمال جامعه را دنبال کند.
همان‌طور Ú©Ù‡ بیان شد نمونه†گیری مجموعه اقداماتی است Ú©Ù‡ برای انتخاب تعدادی از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه، به Ù†ØÙˆÛŒ Ú©Ù‡ معر٠آن جامعه باشند.
انواع نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ Ùˆ روش‌های انتخاب آن‌ها را به طور Ú©Ù„ÛŒ می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
Û±. روش Ø§ØØªÙ…الی Ú©Ù‡ از ارزش علمی برخوردار است Ùˆ به روش تصادÙÛŒ موسوم است.
Û². روش غیر Ø§ØØªÙ…الی Ú©Ù‡ به روش وضعی معرو٠است.
نمونه â€Ù‡Ø§ÛŒ Ø§ØØªÙ…الی را می‌توان به صورت زیر دسته â€Ø¨Ù†Ø¯ÛŒ کرد:
الÙ) نمونه‌های Ø§ØØªÙ…الی ساده؛ Ú©Ù‡ در آن از سه روش قرعه â€Ú©Ø´ÛŒØŒ Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از جدول اعداد تصادÙÛŒ Ùˆ Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از روش منظم یا سیستماتیک به دلخواه Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شود.
ب) نمونه‌گیری Ø§ØØªÙ…الی طبقه‌بندی شده؛
ج) نمونه‌گیری گروهی یا خوشه‌ای؛
در نمونه†گیری تصادÙÛŒ قرعه‌کشی بیش ترین تعمیم â€Ù¾Ø°ÛŒØ±ÛŒ Ùˆ همچنین Ú©Ù…â€Žâ€ØªØ±ÛŒÙ† جهت â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ را دارد اما پرهزینه Ùˆ بسیار پر زØÙ…ت است.
نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ Ø§ØØªÙ…الی خود به دو گروه Ø§ØØªÙ…الی Ù…ØØ¯ÙˆØ¯ Ùˆ Ù†Ø§Ù…ØØ¯ÙˆØ¯ تقسیم می‌شود Ùˆ در آن همه Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه شانس ØØ¶ÙˆØ± دارند.
در نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ Ø§ØØªÙ…ال Ù†Ø§Ù…ØØ¯ÙˆØ¯ از روش نمونه†برداری ساده Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ کرد Ùˆ برای نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ Ø§ØØªÙ…الی Ù…ØØ¯ÙˆØ¯ می‌توان روش â€Ù‡Ø§ÛŒÛŒ مانند نمونه†برداری نظام â€Ù…ند (سیستماتیک)ØŒ نمونه‌برداری خوشه â€Ø§ÛŒ Ùˆ نمونه‌برداری تصادÙÛŒ طبقه â€Ø¨Ù†Ø¯ÛŒ شده تقسیم کرد. به عنوان سایر روش‌های نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒâ€ Ù…ØØ¯ÙˆØ¯ می‌توان: نمونه‎گیری â€Ù‡Ø§ÛŒ مادر یا پایه، نمونه â€Ø¨Ø±Ø¯Ø§Ø±ÛŒ چند درجه â€Ø§ÛŒ Ùˆ نمونه مختلط را نام برد Ú©Ù‡ در همه آن‌ها اصل شانس برابر برای همه Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه باید رعایت شود.
در نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ غیر Ø§ØØªÙ…الی، همه Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه شانس ØØ¶ÙˆØ± در گروه نمونه را ندارند Ùˆ نمی†توان نتایج ØØ§ØµÙ„ را به Ú©Ù„ جامعه آماری تعمیم داد. در این روش نمونه â€Ù‡Ø§ با نظر Ù…ØÙ‚Ù‚ برگزیده می‌شود Ùˆ به آن‌ها نمونه â€Ù‡Ø§ÛŒ غیر Ø§ØªÙØ§Ù‚ÛŒ یا ØªÙˆØ±Ø´â€Ø¯Ø§Ø± Ù…ÛŒ â€Ú¯ÙˆÛŒÙ†Ø¯.
به عنوان مثال برای این شیوه از نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ می‌توان موارد زیر را بیان کرد:
الÙ) نمونه â€Ú¯ÛŒØ±ÛŒ سهمیه†ای (یکی از سیستم‌های طبقه‌بندی است Ú©Ù‡ بر اساس شانس برابر برای Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جامعه انتخاب نمی‌گردد بلکه با نظر Ù…ØÙ‚Ù‚ برگزیده می‌شود بنابراین معمولاً قابلیت تعمیم ندارد)
ب) نمونه†گیری Ø§ØªÙØ§Ù‚ÛŒ (در این روش از نمونه‌هایی Ú©Ù‡ به سرعت قابل‌دسترس هستند Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شود Ùˆ در این نیز قابلیت تعمیم ضعی٠است)
ج) نمونه وضعی
د) نمونه موردی
ه) نمونه‌برداری در دسترس
Ùˆ) نمونه‌برداری هدÙ‌دار
ی) نمونه‌برداری قضاوتی
در تØÙ‚یق می‌توان یک Ø·Ø±Ø ØºÛŒØ± Ø§ØØªÙ…الی را در اولین مرØÙ„Ù‡ تØÙ‚یق به کاربرد Ùˆ پس از کسب اطلاعات بیشتر از یک Ø·Ø±Ø Ø§ØØªÙ…الی Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ کرد. Ùˆ یا بررسی ارائه عرصه â€Ù‡Ø§ÛŒ جدید برای پژوهش توسط یک Ø·Ø±Ø Ù†Ù…ÙˆÙ†Ù‡ â€Ø¨Ø±Ø¯Ø§Ø±ÛŒ Ø§ØØªÙ…الی بررسی کرد Ùˆ برای امکان‌سنجی آن از طرØâ€ های نمونه â€Ø¨Ø±Ø¯Ø§Ø±ÛŒ غیر Ø§ØØªÙ…الی Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ کرد.
شما Ù…ÛŒ توانید ÙØ§ÛŒÙ„ PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª نمایید
[restrict]
Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª PDF این مقاله
 Â
[/restrict]