میانگین زمان مطالعه: 3 دقیقه

مدل گرینر به بررسی مراحل رشد سازمان می‌ پردازد. در این مدل علاوه بر ذکر مراحل رشد سازمان، مشکلاتی که یک سازمان ممکن است در هر مرحله با آن‌ ها مواجه شود را نیز بیان کرده است و همچنین برای آن‌ ها راه‏ حل ‏هایی نیز ارائه داده است.

این مدل شامل چهار عنصر به شرح زیر است:
۱. سن سازمان: مشکلات و اصول مدیریتی در زمان تأسیس سازمان، همزمان با گذشت زمان و در طول چرخه‏ عمر سازمان این مشکلات دچار دگرگونی می ‏شوند.

۲. اندازه سازمان: با رشد سازمان، تعداد افراد، منابع مورد نیاز، حوزه ‏های مدیریتی و سلسله‌مراتب افزایش می ‏یابند و هماهنگی دشوارتر می‌شود و در هر مرحله نیاز به طرح و سیاستی جدید دارد.

۳. تکامل سازمان: سازمان دوره‏ های رشد را طی می‌کند و در هر مرحله نیاز به داشتن برنامه ‏هایی جدید و منطبق با شرایط جدید سازمان وجود دارد.

۴. نرخ رشد صنعت: اصلی ‏ترین عامل تأثیرگذار در رشد سازمان در فازهای مختلف را می‌توان همین نرخ رشد صنعت دانست.

در مدل رشد گرینر پنج مرحله آورده شده است و در آن موضوعات و مشکلات هم‌زمان با رشد و افزایش اندازه سازمان بررسی شده‏ اند.

مرحله‏ اول رشد از طریق خلاقیت: در مرحله اول سازمان جوان است و اندازه‏ آن کوچک است. در این مرحله افراد سعی دارند تا تمام توان خود را بگذارند تا سازمان بهترین شکل رشد و توسعه را یابد و در این راه تمام توان مادی و معنوی خود را به کار می‏ گیرند. در این مرحله مشکل اصلی و اساسی بحران رهبری و ایجاد وظایف سازمانی است.

مرحله دوم رشد از طریق مدیریت مستقیم و برنامه ‏ریزی استراتژیک: با گذشت زمان و افزایش اندازه سازمان، وارد مرحله دوم در مدل گرینر می ‏شویم. در این مرحله با ایجاد سیستم مدیریت از بحران رهبری عبور کرده و برای سازمان برنامه ‏ریزی استراتژیک انجام می‌شود. در این مرحله روابط شکل رسمی به خود می‏ گیرندوسازمان با بحران اختیار و استقلال‌طلبی افراد روبه ‏رو است.

مرحله سوم رشد از طریق تفویض اختیار و مدیریت استراتژیک: در این مرحله از مدل گرینر هم‌زمان با رشد سازمان مدیران ارشد برخی از اختیارات را به مدیران میانی تفویض می‌کنند. مدیران ارشد، دیگر فقط به بررسی مسائل کلان می ‏پردازند و تصمیمات کلی را اتخاذ می‌کنند و مدیران میانی وظایفی را بر عهده می ‏گیرند که در مرحله اول رشد، بر عهده مدیران ارشد سازمان بوده است. این مرحله با بحران نظارت مدیر ارشد به پایان می ‏پذیرد. مدیر ارشد سعی می‌کند تا کنترل امور را مجدد در دست بگیرد و وجود یک بخش نظارتی را در سازمان ضروری می‏ داند.

مرحله چهارم رشد از طریق هماهنگی و هم‏ افزایی: در این مرحله سازمان تلاش می‌کند تا برمبنای یک رویکرد هماهنگ فعالیت بخش‏ های مختلف را مدیریت کند. رشد در این مرحله از مدل گرینر ممکن است کند باشد و دلیل آن مراحل اداری زیاد و پیچیده است. در این مرحله سازمان با بحران بروکراسی پیچیده اداری و کاغذبازی روبرو می‌شود که از آن با نام بحران ضوابط اداری نام ‏برده می‌شود. در این مرحله سازمان نیازمندیک فرهنگ سازمانی جدید است.

مرحله پنجم رشد از طریق همکاری استراتژیک: در این مرحله فعالیت ‏ها به‌صورت تیمی صورت می‏ گیرند، پاداش‏ ها بر اساس کار تیمی ارائه می‌شود. مطابق مدل گرینر از این مرحله به بعد رشد سازمانی باید از درون سازمان خارج شده و به محیط بیرون نیز گسترش یابد.

در مجموع این مدل بیان می‌کند که سازمان ‏ها در طول حیات و رشد خود با مشکلاتی روبرو می ‏شوند که در صورت مواجهه درست با آن‌ها می‌توان از آن‌ها عبور کرد. البته ممکن است که در همه سازمان‏ ها ترتیب آن‌ها به این شکل نباشد اما در کل مدل گرینر می‌تواند نقطه ‏ای شروع برای یک تفکر سودآور برای سازمان باشد.

شما می توانید فایل PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود دریافت نمایید