عوامل مؤثر بر فرایند کارآفرینی شامل پنج دستهی کلی است:
این دسته از عوامل شامل موارد متعددی است مانند:
اندازه بازار: اینکه فعالیت ما در چه بازاری قرار است صورت بگیرد. تا چه میزان به محصول و یا خدماتی که ما قصد ارائه آنها را داریم نیاز است و … .
منابع مالی در دسترس: این موضوع که ما تا چه میزان و از طریقی میتوانیم منابع مالی مورد نیازمان را برطرف کنیم موضوعی است که بسیار حائز اهمیت است. این منابع میتوانند به صورت سرمایه گذاری خارجی تأمین گردند یا از طریق دریافت وام و… .
سیستم مالیاتی: این موضوع برای شروع و اداره یک فعالیت اقتصادی بسیار مهم است که شناخت کافی از وضعیت قوانین مالیاتی حاکم وجود داشته باشد.
تجربه کاری: داشتن تجربه شغلی قبلی و اینکه با تجربه قبلی کار و فرایندی آغاز شود در رسیدن آن به موفقیت کمک شایانی خواهد کرد.
نیروی کار ماهر: ورود نیروی کار ماهر و با تجربه قطعاً تأثیر بسیاری بر موفقیت و نیز سطح کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده خواهد داشت.
رشد بازار: این موضوع بسیار واضح است که فعالیت در بازاری که در حال رشد است به رشد واحد تجاری ما نیز منجر میشود به شرط حرکت درست و با برنامه در بازار.
فرهنگ: کار کردن در جامعه ای که در آن فرهنگ احترام نسبت به کارآفرین وجود دارد با انگیزه تر و موفق تر خواهد بود. کارآفرینی در جامعه ای که نسبت به شکست، دید مناسبی دارند و برای حس استقلالطلبی احترام قائل هستند با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود.
تحصیلات: داشتن تحصیلات آکادمیک در رشته و گرایش مرتبط نقش بسزایی در رشد و موفقیت کارآفرین خواهد داشت.
سیستم حقوقی: شناخت قوانین حقوقی در ارتباط با رویه ایجاد کسب و کار و حق مالکیت در طی فرایند کارآفرینی در مسیر قانونی بسیار مؤثر است.
تسهیلات فیزیکی: تهیه دفتر کار، سوله و…
ساختار بازار: شناخت ساختار بازار و قوانین حاکم بر آن برای حضور و رشد در بازار الزامی است.
قوانین و مقررات: رعایت قوانین مرتبط با حقوق مشتریان، کنترل قیمت و… برای ادامه فعالیت تجاری ضروری است.
ظرفیت کارآفرینی: اینکه کارآفرین تا چه حدی از مخاطره پذیری را دارا باشد در میزان موفقیت و پیشرفت او تأثیرگذار است.
شبکه های کارآفرینی: شناخت شبکه های توسعه کارآفرینی و شرکت های کوچک و متوسط نیز از جمله عوامل مؤثر بر فرایند کارآفرینی به حساب می آیند.
زیرساخت اقتصادی: میزان توسعه در زیرساخت های اقتصادی مانند: توسعه جاده ها و ارتباطات در کارآفرینی بر توسعه آن نقش بسیار با اهمیتی دارد.
سیستم های حمایتی: طرح های تشویقی مانند یارانه، مشوق های مالیاتی و… میتواننددر تصمیم گیری کارآفرین تأثیرگذار باشند.
پشتیبانی نهادی: مراکز کمک به کارآفرینان و انکوباتورها، کارآفرینان را در رسیدن به اهدافشان یاری میکنند.
دارایی ها: پس اندازها، اموال منقول و غیرمنقول، نیز جز عوامل اجتماعی مؤثر در کارآفرینی هستند.
خدمات تخصصی: اینکه فرد در چه حوزه هایی مثل :حسابداری، مشاوره و … تخصص داشته باشد در انتخاب مسیر مؤثر است.
سیستم های آموزشی: این موضوع که فرد کارآفرین تا چه حدی آموزش های لازم برای کارآفرینی را دیده باشد و تا چه میزان به یادگیری این موارد توجه کرده باشد تا آنها را عملی کند، قطعاً تأثیر بسیاری در موفقیتش در فرایند کارآفرینی خواهد داشت.
عوامل جمعیت شناختی: سن، جنسیت، شغل و … همگی تأثیر مستقیم بر فرایند کارآفرینی خواهند داشت.
پس از بیان عوامل مؤثر بر فرایند کارآفرینی، نیاز است تا تعریفی از فرهنگ کارآفرینی بیان کنیم. در ابتدا باید با واژه فرهنگ آشنا شد:
فرهنگ مجموعه ای پیچیده از خصوصیات احساسی و فکری، مادی و غیرمادی است که به عنوان شاخص یک جامعه یا گروه اجتماعی اطلاق میشود. ارزش ها، هنجارها، نمادها، آداب و رسوم و دانش و اطلاعات رایج در یک اجتماع و کالاهای مصرفی و فنّاوری، میراث فرهنگی اعضای یک جامعه است که از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود.
ارتباط میان کارآفرینی و فرهنگ ارتباطی دو سویه است. از یکسو نتایج کارآفرینی است که بر فرهنگ جامعه تأثیر میگذارد و از سوی دیگر، خود فرایند کارآفرینی و فرهنگ حاکم بر آن است که هم متأثر از مبانی فرهنگ جامعه است و هم میتواند در آن تحولاتی را ایجاد کند.
کارآفرینی به عنوان یک عامل مؤثر در رشد و تعالی جامعه هم در بعد مادی و هم در بعد معنوی، بر فرهنگ جامعه تأثیرگذار است. علاوه بر این با وجود نوآوری که یکی از عناصر اصلی کارآفرینی محسوب میشود تنوع کالاها و خدمات گسترش می یابد و با افزایش قدرت انتخاب، زندگی آسان تر میشود و با افزایش سطح رفاه در جامعه فرصتهای بیشتری برای فعالیت های فرهنگی به وجود می آید.