محقق ناگزیر است از آثار و نوشتههای دیگران استفاده نماید یا حاصل زحمت و دسترنج سایرین را مورد بهرهبرداری قرار دهد، این کار باعث میشود تا ارزش کار تحقیق بالا رود و عناوین مربوط به یک موضوع تحقیق را گردآوری می نماید که نشان دهنده تسلط محقق بر تحقیق است، همچنین باعث احترام به حقوق دیگران میشود. اما در شیوه استناد یا استفاده از آثار دیگران در تحقیق باید نکاتی را رعایت کرد.
شیوه استفاده از آثار دیگران به دو صورت نقلقول مستقیم یا غیرمستقیم است:
عبارت است از انتقال بخشی از متن یا نوشته از منبع موردنظر به گزارش تحقیق، بدون کم و کاست. در این سبک از نقلقول رعایت چند نکته ضروری است:
۱. اگر نقل و قول در حد یک یا دو جمله باشد، محقق آن را در متن نوشته میآورد ولی باید ابتدا و انتهای آن را به وسیله گیومه یا برجستهنما ببندد.
۲. اگر نقل و قول بیش از دو جمله باشد:
الف) محقق ممکن است آن را با حروف کوچک تر بنویسد.
ب) ممکن است طول خطوط آن کمتر از خطوط گزارش باشد.
ج) ممکن است محقق در پایان نقل و قول و بالای سمت چپ آخرین حرف از آخرین کلمه نشانه ارجاع بگذارد.
در نقل و قول غیرمستقیم محقق ناچار نیست عین مطلب را که از منبع یا اثر برگرفته ذکر کند. بلکه برداشت خود را از مطلب به رشته تحریر درمیآورد.
در موارد مختلف، شیوه بیان منابع بنا به نوع منبع یا مرجع متفاوت است و باید به شیوه خاصی در پاورقی یا در پایان فصل بیان شوند:
۱. مقالهها:
نام خانوادگی و نام پدیدآورنده یا نویسندگان؛ نام یا عنوان مقاله؛ نام مترجم یا مترجمین؛ نام مجله؛ دوره یا سال؛ شماره مجله (تاریخ)؛ شماره صفحه.
۲. کتابها:
نام خانوادگی و نام پدید آورندگان یا صاحب کتاب؛ نام و عنوان کتاب؛ نام مترجم یا مترجمین؛ عنوان سلسله انتشارات و شماره آن؛ شماره جلد؛ شهر محل انتشار اثر؛ ناشر؛ نوبت چاپ؛ تاریخ نشریه؛ شماره صفحه.
۳. نشریهها:
نام موسسه، عنوان نشریه، شماره نشریه، تاریخ نشر، محل انتشار، شماره صفحه.
۴. پایاننامههای تحصیلی و گزارشهای تحقیق:
نام خانوادگی و نام نویسنده؛ عنوان رساله یا گزارش؛ نام ناظر یا استاد راهنما؛ وضعیت گزارش از حیث انتشار یا علوم انتشار؛ مقطع تحصیلی، نام دانشگاه یا موسسه مجری تحقیق، محل موسسه، تاریخ انجام تحقیق، شماره صفحه.
۵. جزوههای درسی:
نام خانوادگی و نام نویسنده، عنوان جزوه، وضعیت انتشار، نام دانشکده یا دانشگاه مربوط، محل آن؛ تاریخ انتشار؛ شماره صفحه.
۶. یادداشت های درسی در کلاس:
نام خانوادگی و نام استاد؛ عنوان درس، نام دانشکده یا دانشگاه مربوط، تاریخ.
۷. نامهها:
نام خانوادگی و نام نویسنده؛ سمت و عنوان نویسنده؛ تاریخ تحریر؛ محل تحریر.
۸. اسناد و مدارک:
نام موسسه مربوط، نوع سند و مدرک؛ شماره ثبت؛ تاریخ تحریر؛ محل تحریر.
۹. اخبار رسانههای جمعی:
نام و عنوان رسانه (رادیو و تلویزیون)؛ ساعت پخش خبر؛ روز پخش خبر.
۱۰. مصاحبهها:
نا م خانوادگی و نام مصاحبهشونده؛ سمت مصاحبهشونده؛ نام مصاحبهگر؛ عنوان مصاحبه؛ تاریخ مصاحبه؛ محل مصاحبه.
۱۱. مقاله چاپنشده سمینارها:
نام و نام خانوادگی نویسنده، عنوان مقاله یا تحقیق چاپنشده؛ وضعیت ارائه در سمینار علمی؛ محل سمینار، مجری سمینار، تاریخ برگزاری سمینار.
[restrict]
دریافت PDF این مقاله
[/restrict]