سازمان‌های چابک

با عنایت به پیشرفت فناوری و تکنولوژی و تغییرات روزافزونی که جوامع امروز با آن مواجه هستند، ساختار سازمان‌ها، شیوه عملکرد و مدیریت آن‌ها با روش‌های مرسوم و حتی شیوه‌های جدیدی که طی ۲۰-۳۰ سال گذشته بر اساس آن اداره می‌شدند، ممکن نیست. اگرچه امروز هم یک سازمان، می‌تواند مانند گذشته مدیریت‌شده و بر اساس شیوه‌های مدیریتی کلاسیک ادامه حیات دهد، لیکن سازمانی موفق است و حرکتی رو به رشد و رو به توسعه خواهد داشت که بتواند در چشم‌انداز، اهداف، استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و ساختار خود قابلیت تغییر سریع، استفاده بهینه از تغییرات و انعطاف لازم را دارا باشد و این تعریفی است برای سازمان‌های چابک. این سازمان، سازمانی چابک است و می‌تواند به‌صورت فعال و پویا با هر موج تغییری، به حیات و حتی پیشرفت خود ادامه دهد. به همین دلیل تمام سازمان‌ها در حال تعهد و تلاش برای دستیابی به‌چابکی در محیط تجاری به‌منظور پیروزی در رقابت قرن بیست و یکم هستند.

سازمان‌های چابک به چه معناست؟

چابکی به‌طورکلی توانایی یک سازمان برای درک تغییر محیطی و سپس پاسخگویی سریع و کارآمد به آن تغییر است. این تغییر محیطی می‌تواند تغییرات تکنولوژیک و کاری یا تغییر نیاز مشتری باشد. به‌عبارت‌دیگر واژه «چابک» توصیف گر سرعت و قدرت پاسخگویی در هنگام مواجهه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است.

سازمان‌های چابک نه‌تنها باید تغییرات موجود پاسخ دهند، بلکه با یک آرایش بندی مناسب باید قادر به کسب مزایای رقابتی نیز باشند. در سال‌های اخیر، اکثر سازمان‌های تولیدی به کاهش هزینه‌ها روی آورده‌اند، بسیاری از سازمان‌ها قادر به حفظ سودآوری خود بوده‌اند، حتی در شرایطی که قیمت محصولات آن‌ها ۴۰ درصد یا بیشتر افت کرده‌ است. این سازمان‌ها، فعالیت‌های بدون ارزش‌افزوده را شناسایی و حذف می‌کنند که این خود در جهت کاهش اتلاف منابع آن‌هاست. درست است که این شرکت‌ها مفاهیمی مثل تولید ناب، تولید به‌موقع و … را اجرا کرده‌اند ولی فقط توجه به این موارد برای چابکی کافی نیست. برخی از سازمان‌ها اکوسیستم‌هایی را ایجاد می‌کنند که فقط در محیط‌های پایدار مؤثرند و با کوچک‌ترین تغییر دچار مشکل می‌شوند که این موضوع می‌تواند در شرایط اقتصادی امروز کشور ما برای سازمان‌ها بسیار آسیب‌زننده باشد.

ضرورت‌های برخورداری از چابکی برای سازمان‌ها

در حقیقت بسیاری از سازمان‌های بزرگ در جهان به علت عدم چابکی لازم یا تعطیل‌شده‌اند و یا افول کرده‌اند و بسیاری از بوروکراسی‌ها و سازمان‌های دولتی نیز به علت همین عدم چابکی، کارایی و اثرگذاری لازم را ندارند و خدماتشان همراه با تغییرات به‌روز نیست. ازاین‌رو بررسی سازمان‌های چابک به‌عنوان سازمان‌های موفق امروزی می‌تواند راهگشای ارگان‌ها و نهادهای دولتی و سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی برای طی مسیر به سمت موفقیت و توسعه باشد.

سرعت فزاینده تغییرات فن آورانه، از یک‌سو و تغییر ماهیت تقاضای مشتریان و تشدید رقابت بین سازمان‌ها، از سوی دیگر، باعث شده است که سازمان‌ها به‌شدت به دنبال کسب مزیت‌های رقابتی جدید برای برتری بر رقبا و تأمین بهتر نیاز مشتریان باشند. در این رابطه، به نظر می‌رسد که حرکت به‌سوی ایجاد سازمان‌هایی که از سرعت و انعطاف‌پذیری بالایی در پاسخ به محیط متغیر، ناپایدار و پیش‌بینی‌ناپذیر برخوردارند، راه‌حلی جدید و حیاتی است.

حصول چنین اهدافی در سایه پیوستن به جمع سازمان‌های چابک به دست می‌آید. سازمان‌های سنتی نمی‌توانند به نیازهای مشتریان و تغییر و تحولات محیط پیرامون خود پاسخ به‌موقع بدهند و در این صورت تداوم این امر حیات آن‌ها را غیرممکن می‌سازد. سازمان‌ها می‌توانند با برخورداری از ویژگی‌های مربوط به سازمان‌های چابک، بهتر و سریع‌تر خود را با محیط پیرامون سازگار سازند و از این طریق درصحنه رقابت باقی بمانند. به همین دلیل است که چابکی به‌عنوان یک منبع مزیت رقابتی در بازارهای رقابتی و پرشتاب امروز محسوب می‌شود.

برای ساخت سازمانی چابک و انعطاف‌پذیر در شرایط محیطی مختلف، رعایت قواعد خواص و پیروی از الگوهای مشخص برای دستیابی به این هدف امری ضروری است. برای آشنایی با قواعد، الگوها و ویژگی‌های سازمان‌های چابک، همچنین توضیحات کامل‌تر در رابطه با مباحث مطرح‌شده دانلود و بررسی فایل PDF این مقاله مفید خواهد بود.

شما می توانید فایل PDF کامل این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود دریافت نمایید

[restrict]

دریافت PDF کامل این مقاله

دانلود PDF

[/restrict]