در ابتدای بحث میبایست تعریفی درست از کارآفرینی ارائه کنیم تا بتوان مسیر پیشرو را واضحتر درک کرد. واژه کارآفرین از لغت فرانسوی Entreperndre گرفته شده است و در زبان انگلیسی Entrepreneurship است و در فارسی، ایجاد کار و اشتغال زایی ترجمه شده است. برای کارآفرینی تعاریف مختلفی بیان شده است.
در اینجا دو نگاه تأثیرگذار در این حیطه را بررسی میکنیم؛
شومپیتر فرایند کارآفرینی را “تخریب خلاق” میداند و ویژگی تعیین کننده در کارآفرینی را انجام کارهای جدید و یا ابداع روشهای نو برای انجام امور جاری میداند.
تعریفی ملموس از کارآفرینی توسط شومپیتر نشان میدهد که کارآفرینی در دل خود با ایدهها؛ نوآوریها و خلاقیت همواره در راستای نگاه و عملی نو پیش میرود.
پیتر دراکر، پدر علم مدیریت، شخص کارآفرین را فردی میداند که با سرمایه اقتصادی خود فعالیتی را شروع میکند، ارزشهایی را تغییر میدهد و در محیط اطراف خود تحول ایجاد میکند و به سمت بهتر شدن حرکت میکند.
از منظر نگاه دراکر نیز میتوان همچنان تازگی و نو بودن را در جهت ایجاد فضایی برای کسب درامد و ایجاد اشتغال حس کرد.
در دنیای امروز، موضوع توسعه اقتصادی و راههای رسیدن به آن جزءِ مباحث پیچیده و البته بسیار با اهمیت است و موجب ایجاد بحث و مجادلات بسیار در بین صاحب نظران شده است. کارآفرینی به عنوان فرایندی نوظهور و خلاقانه هر روز اهمیتش بیشتر میشود و نقشی که میتواند در ایجاد توسعه اقتصادی ایفا کند برای همگان روشنتر میشود.
در دنیای امروز اقتصاد و فرهنگ به موضوعاتی جهانی تبدیل شدهاند و وارد عصر پست مدرن و جامعه اطلاعاتی شده است. امروزه تغییر و تحولات جهانی و انتقال اطلاعات با سرعت بسیاری در حال انجام است و دیگر نمیتوان انتظار داشت یک شغل مادام العمر داشته باشیم. با تغییر ماهیت کسب و کارها و ظهور کسب و کارهای کوچک و متوسط، بین شرکتها رقابت شدیدی به وجود آمده است.
همچنین در کشورهای در حال توسعه مسائل و مشکلات بسیاری وجود دارد نظیر :بیکاری، تورم، نبود سرمایه گذاری، نبود مهارت در نیروهای تحصیلکرده، جوان بودن جمعیت به علت پدیده انفجار جمعیت و عدم امکان حضور زنان در عرصههای جهانی. با توجه به تمام این موارد میتوان نیاز به وجود کارآفرینی را به عنوان فرایندی خلاقانه و مفید برای رشد و توسعه جامعه و حرکت به سمت تحولات مثبت احساس کرد.
(GEM (Global Entrepreneurship Monitor به عنوان مرکز دیدبان کارآفرینی جهانی هر ساله به بررسی مسائل مرتبط با کارآفرینی در کشورهای مختلف میپردازد. این مرکز در ارتباط با نقش کارآفرینی در توسعه ملی مدل مفهومی را ارائه کرده است که با توجه به آن کارآفرینی را میتوان راه رشد اقتصاد ملی و موفقیت در عرصه ملی دانست. امروزه کارآفرینی و رویکرد کارآفرینانه به عنوان یکی از راههای توسعه اقتصادی پذیرفته شده است. کارآفرینی به عنوان عامل تغییر، به خلق کسب و کارهای جدید توسط افراد یا گروههای کوچک پرداخته است و به رونق اقتصادی کشور منجر میشود. در طول تاریخ کارآفرینان همواره عامل تغییر بودهاند و با نیرویی شگرف موجب ایجاد تغییرات مادی و معنوی شدهاند.
کارآفرینی با تمامی وجوه ممتاز خود چه در اقتصاد و اجتماع و چه از منظر روانشناختی اجتماعی؛ ابعاد گستردهای از جامعه را در برگرفته است. در بینابین درگیری جوامع سنتی در کانال مدرنیته که همچون فیلتری تمامی ابعاد اجتماع را غربال میکند کارآفرینی را میتوان به عنوان پل اتصالی جامعه از اقتصاد سنتی به سمت اقتصاد پیشرفته و مدرن دانست که کمترین بزرگترین آسیب آن استفاده نکردن از آن است.
کارآفرینی به عنوان یک موضوع علمی پدیدهای نو در جهان محسوب میشود و تاریخچه دانشگاهی آن به سال ۱۹۷۴ برمیگردد. در آن سال دانشگاه هاروارد اولین دوره کارآفرینی دانشگاهی را توسط مایلزمیس برگزار کرد. سال ۱۹۴۸ دانشگاه سنت گالن اولین کنفرانس کسب و کارهای کوچک را برگزار کرد. سال ۱۹۵۳ پیتر دراکر دوره کسب و کار .کارآفرینانه را در دانشگاه نیویورک برگزار کرد
در سال ۱۹۷۰ اولین کنفرانس تحقیقاتی کارآفرینی و ارائه تحقیقات کارآفرینانه در پورودو برگزار شد. در سال ۱۹۷۳ اولین کنفرانس بین المللی تحقیقات کارآفرینی – انجمن تحقیق و کاربرد کارآفرینی در تورنتو برگزار شد. اولین سمپوزیوم بین المللی کارآفرینی و توسعه کسب و کار در سال ۱۹۷۵ در سین سیناتی تشکیل شد. سال ۱۹۷۸ دانشگاه بابسون آکادمی کارآفرینان برجسته را با هدف شناسایی کارآفرینان برجسته جهانی تأسیس کرد. در سال ۱۹۸۰ در بایلور نخستی کنفرانس تخصصی کارآفرینی توسط دان سکستون برگزار شد.
در ایران مراکز کارآفرینی دانشگاهی، حوزه کارآفرینی وزارت کار، شهرداری و … از سالها پیش شکل گرفته بودند اما به شکل تخصصی و دانشگاهی سابقه کارآفرینی در ایران به سال ۱۳۸۳ میرسد. در آن سال در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران اولین دوره آن تحت عنوان مدیریت بازرگانی (گرایش کارآفرینی) برگزار شد و در سال ۱۳۸۴ در دانشگاه تهران، مدیریت کارآفرینی در سه گرایش راه اندازی شد، در نهایت سال ۱۳۸۵ دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران تأسیس شد.
همانطور که قبلاً گفته شد تعریف کارآفرینی ، هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی، مزایای بسیاری را مخصوصاً در دنیای امروز داراست. از جمله مزایای فردی آن میتوان خوداشتغالی، ایجاد درآمد، استقلال شغلی، برآورده شدن نیازهای سطح بالا و کسب منزلت اجتماعی را نام برد که هر یک از این موارد دارای جنبههای مختلفی هستند.
از بعد اجتماعی نیز برای کارآفرینی مزایای مستقیم و غیرمستقیم بسیاری ذکر شده است. برخی از کارشناسان، کارآفرینی را محرک اقتصادی و عامل پیشرفت جوامع عنوان کردهاند. برخی دیگر از کارشناسان نیز کارآفرینی را به منزله اعتبار ملی و عامل کسب جایگاه ملی برای جامعه دانستهاند. از جمله مهمترین فواید کارآفرینی که برای جامعه و در بعد کلان آن میتوان بیان کرد ایجاد اشتغال در جامعه، ایجاد ثروت و درآمد ملی، بهبود و ارتقای کیفیت زندگی و رقابتی شدن بازار در جامعه است.
[restrict]
دریافت PDF این مقاله
[/restrict]
2 Comments
با تشکر از مقاله خوب و آموزنده شما.
موفق و پیروز باشید 🙂
دکتر ممنون بابت مطالب