میانگین زمان مطالعه: 4 دقیقه

در ابتدای بحث می بایست تعریفی درست از کارآفرینی ارائه کنیم تا بتوان مسیر پیشرو را واضح ‏تر درک کرد. واژه کارآفرین از لغت فرانسوی Entreperndre گرفته‌شده است و در زبان انگلیسی Entrepreneurship است و در فارسی، ایجاد کار و اشتغال ‏زایی ترجمه شده است. برای کارآفرینی تعاریف مختلفی بیان شده است. در مجموع کارآفرینی با سه مفهوم مختلف در ارتباط مستقیم است: نوآوری – ریسک‌پذیری – تلاش و می‌توان آن را فرایندی تعریف کرد که به تأمین منابع جدید و یا کنترل منابع فعلی، برای مدیریت و یا شروع یک فعالیت اقتصادی با پذیرش تمام مخاطرات آن، به گونه ‏ای که به ایجاد و یا توسعه‏  فرصت‌های تجاری منجر گردد. این فرصت‌ها می‌توانند تولید یک محصول، در اختیار گرفتن بازارهای بکر و یا ارائه خدماتی ویژه باشند. از نظر اقتصاد دانان نیز کارآفرینی به معنی ایجاد ارزش‌افزوده است.

در اینجا دو نگاه تأثیرگذار در این حیطه را بررسی می‌کنیم؛
شومپیتر فرایند کارآفرینی را “تخریب خلاق” می‏ داند و ویژگی تعیین کننده در کارآفرینی را انجام کارهای جدید و یا ابداع روش‏ های نو برای انجام امور جاری می ‏داند.
تعریفی ملموس از کارآفرینی توسط شومپیتر نشان می‌دهد که کارآفرینی در دل خود با ایده‌ها؛ نوآوری‌ها و خلاقیت همواره در راستای نگاه و عملی نو پیش می‌رود.
پیتر دراکر، پدر علم مدیریت، شخص کارآفرین را فردی می ‏داند که با سرمایه‏ اقتصادی خود فعالیتی را شروع می‌کند، ارزش‏ هایی را تغییر می‌دهد و در محیط اطراف خود تحول ایجاد می‌کند و به سمت بهتر شدن حرکت می‌کند.
از منظر نگاه دراکر نیز می‌توان همچنان تازگی و نو بودن را در جهت ایجاد فضایی برای کسب درامد و ایجاد اشتغال حس کرد.

اما وجود کارآفرینی چه لزومی دارد؟

    در دنیای امروز، موضوع توسعه  اقتصادی و راه ‏های رسیدن به آن جزءِ مباحث پیچیده و البته بسیار با اهمیت است و موجب ایجاد بحث و مجادلات بسیار در بین صاحب ‏نظران شده است. در این بین کارآفرینی به عنوان فرایندی نوظهور و خلاقانه هر روز اهمیتش بیشتر می‌شود و نقشی که می‌تواند در ایجاد توسعه اقتصادی ایفا کند برای همگان روشن‏ تر می‌شود.

در دنیای امروز اقتصاد و فرهنگ به موضوعاتی جهانی تبدیل‌شده‌اند و وارد عصر پست مدرن و جامعه  اطلاعاتی شده‏ ایم. امروزه تغییر و تحولات جهانی و انتقال اطلاعات با سرعت بسیاری در حال انجام است و دیگر نمی ‏توان انتظار داشت یک شغل مادام ‏العمر داشته باشیم. با تغییر ماهیت کسب‏ و کارها و ظهور کسب ‏و کارهای کوچک و متوسط، بین شرکت ‏ها رقابت شدیدی به وجود آمده است. همچنین در کشورهای در حال توسعه مسائل و مشکلات بسیاری وجود دارد نظیر :بیکاری، تورم، نبود سرمایه ‏گذاری، نبود مهارت در نیروهای تحصیل‌کرده، جوان بودن جمعیت به علت پدیده‏ انفجار جمعیت و عدم امکان حضور زنان در عرصه ‏های جهانی. با توجه به تمام این موارد می‌توان نیاز به وجود کارآفرینی را به عنوان فرایندی خلاقانه و مفید برای رشد و توسعه‏ جامعه و حرکت به سمت تحولات مثبت احساس کرد.

(GEM (Global Entrepreneurship Monitor به عنوان مرکز دیدبان کارآفرینی جهانی هر ساله به بررسی مسائل مرتبط با کارآفرینی در کشورهای مختلف می‌پردازد. این مرکز در ارتباط با نقش کارآفرینی در توسعه‏ ملی مدل مفهومی را ارائه کرده است که با توجه به آن کارآفرینی را می‌توان راه رشد اقتصاد ملی و موفقیت در عرصه‏ ملی دانست. امروزه کارآفرینی و رویکرد کارآفرینانه به عنوان یکی از راه ‏های توسعه اقتصادی پذیرفته شده است. کارآفرینی به عنوان عامل تغییر، به خلق کسب ‏و کارهای جدید توسط افراد یا گروه ‏‏های کوچک پرداخته است و به رونق اقتصادی کشور منجر می‌شود.در طول تاریخ کارآفرینان همواره عامل تغییر بوده‏ اند و با نیرویی شگرف موجب ایجاد تغییرات مادی و معنوی شده ‏اند.

کارآفرینی با تمامی وجوه ممتاز خود چه در اقتصاد و اجتماع و چه از منظر روان‌شناختی اجتماعی؛ ابعاد گسترده‌ای از جامعه را در برگرفته است. در بینابین درگیری جوامع سنتی در کانال مدرنیته که همچون فیلتری تمامی ابعاد اجتماع را غربال می‌کند کارآفرینی را می‌توان به عنوان پل اتصالی جامعه از اقتصاد سنتی به سمت اقتصاد پیشرفته و مدرن دانست که کمترین بزرگ‌ترین آسیب آن استفاده نکردن از آن است.

کارآفرینی به عنوان یک موضوع علمی پدیده ‏ای نو در جهان محسوب می‌شود و تاریخچه دانشگاهی آن به سال ۱۹۷۴ برمی ‏گردد. در آن سال دانشگاه هاروارد اولین دوره‏ کارآفرینی دانشگاهی را توسط مایلزمیس برگزار کرد. در سال ۱۹۴۸ دانشگاه سنت گالن اولین کنفرانس کسب‏ و کارهای کوچک را برگزار کرد. در سال ۱۹۵۳ پیتر دراکر دوره‏ کسب‏ و کار کارآفرینانه را در دانشگاه نیویورک برگزار کرد. در سال ۱۹۷۰ اولین کنفرانس تحقیقاتی کارآفرینی و ارائه تحقیقات کارآفرینانه در پورودو برگزار شد. در سال ۱۹۷۳ اولین کنفرانس بین ‏المللی تحقیقات کارآفرینی – انجمن تحقیق و کاربرد کارآفرینی در تورنتو برگزار شد. اولین سمپوزیوم بین ‏المللی کارآفرینی و توسعه کسب‏ و کار در سال ۱۹۷۵ در سین سیناتی تشکیل شد. سال ۱۹۷۸ دانشگاه بابسون آکادمی کارآفرینان برجسته را با هدف شناسایی کارآفرینان برجسته جهانی تأسیس کرد. در سال ۱۹۸۰ در بایلور نخستی کنفرانس تخصصی کارآفرینی توسط دان سکستون برگزار شد.

در ایران مراکز کارآفرینی دانشگاهی، حوزه کارآفرینی وزارت کار، شهرداری و … از سال ‏ها پیش شکل گرفته بودند اما به شکل تخصصی و دانشگاهی سابقه‏ کارآفرینی در ایران به سال ۱۳۸۳ می‌رسد. در آن سال در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران اولین دوره‏ آن تحت عنوان مدیریت بازرگانی (گرایش کارآفرینی) برگزار شد و در سال ۱۳۸۴ در دانشگاه تهران، مدیریت کارآفرینی در سه گرایش راه ‏اندازی شد، در نهایت سال ۱۳۸۵ دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران تأسیس شد.

همان‌طور که قبلاً گفته شد کارآفرینی، هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی، مزایای بسیاری را مخصوصاً در دنیای امروز داراست. ازجمله مزایای فردی آن می‌توان خوداشتغالی، ایجاد درآمد، استقلال شغلی، برآورده شدن نیازهای سطح بالا و کسب منزلت اجتماعی را نام برد که هر یک از این موارد دارای جنبه ‏های مختلفی هستند.

از بعد اجتماعی نیز برای کارآفرینی مزایای مستقیم و غیرمستقیم بسیاری ذکر شده است. برخی از کارشناسان، کارآفرینی را محرک اقتصادی و عامل پیشرفت جوامع عنوان کرده‏ اند. برخی دیگر از کارشناسان نیز کارآفرینی را به منزله‏ اعتبار ملی و عامل کسب جایگاه ملی برای جامعه دانسته ‏اند. از جمله مهم‌ترین فواید کارآفرینی که برای جامعه و در بعد کلان آن می‌توان بیان کرد ایجاد اشتغال در جامعه، ایجاد ثروت و درآمد ملی، بهبود و ارتقای کیفیت زندگی و رقابتی شدن بازار در جامعه است.

شما می توانید فایل PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود دریافت نمایید