
مدل گرینر
دی 8, 1397
تأثیر نیاز و انگیزه در مسیر خلاقیت
دی 8, 1397 [rt_reading_time label=”میانگین زمان مطالعه:” postfix=”دقیقه” postfix_singular=”دقیقه“]
تعری٠خلاقیت: یکی از اساسی‌ترین آیتم‌های Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†ÛŒØ› جزء لاینÙÚ© آن، ویژگی برتری Ú©Ù‡ تمامی درهای بسته‌ Ùکر شما را باز کرده Ùˆ راه‌های اقتصادی جدیدی را پیش روی شما می‌گذارد خلاقیت است. همان‌طور Ú©Ù‡ در Ù…Ø¨Ø§ØØ« قبلی Ú¯ÙØªÙ‡ شد Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†ÛŒ Ùˆ خلاقیت دو واژه‌ جدایی‌ناپذیر، تأثیرگذار Ùˆ مکمل در کنار هم هستند.
در دنیای امروز Ú©Ù‡ مهم‌ترین ویژگی آن عدم اطمینان Ùˆ پیچیدگی است Ùˆ جهانی‌سازی Ùˆ تغییرات Ùناوری جز اصلی آن است، برای موÙقیت سازمانی Ùˆ ØØ±Ú©Øª آن در جهت Ù¾ÛŒØ´Ø±ÙØª مهم‌ترین موضوع ایجاد تغییرات Ùˆ نوآوری در ÙØ¹Ø§Ù„یت‌های سازمان Ùˆ به‌ ویژه در ØÙˆØ²Ù‡â€ رهبری است.
امروزه سازمان‌â€Ù‡Ø§ÛŒÛŒ مبتنی بر علم Ùˆ دانش هستند Ùˆ وجود نوآوری در آن‌ها بسیار با اهمیت است. اهمیت نوآوری به ØØ¯ÛŒ است Ú©Ù‡ در اغلب صنایع Ùˆ شرکتâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒÛŒ Ú©Ù‡ به عنوان لیدر بازار ÙØ¹Ø§Ù„یت می‌کنند، ÙˆØ§ØØ¯ تØÙ‚یق Ùˆ توسعه به عنوان یکی از قدرتمندترین ÙˆØ§ØØ¯Ù‡Ø§ÛŒ سازمان در ØØ§Ù„ ÙØ¹Ø§Ù„یت است.
در ØÙˆØ²Ù‡ Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†ÛŒØŒ نوآوری Ùˆ خلاقیت یکی از بارزترین ویژگی‌â€Ù‡Ø§ÛŒ ÙØ±Ø¯ Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ† است. طرØâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†ÛŒ عمدتاً بر پایه‌ ایده‌ها Ùˆ طرØâ€ŒÙ‡Ø§ÛŒ نوآورانه Ùˆ ØØ§ØµÙ„ تراوش‌های ذهنی ÙØ±Ø¯ یا گروهی از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ خلاق است.
نوآوری به بقای شرکت Ú©Ù…Ú© می‌کند Ùˆ Ù¾ÛŒØ´Ø±ÙØªâ€ŒÙ‡Ø§ÛŒ متوالی را سبب می‌شود. توجه به نوآوری در سازمان این امکان را برای Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ مستعد Ùˆ خلاق در سازمان به وجود Ù…ÛŒâ€â€ŒØ¢ÙˆØ±Ø¯ تا رشد سریعی داشته باشند Ùˆ باعث می‌شود تا سازمان بهره‌وری Ùˆ سودمندی بیشتر نسبت به شرکتâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ دیگر داشته باشد.
برای رسیدن به معنی Ù…Ùهوم خلاقیت باید این نکته را در نظر داشت Ú©Ù‡ ÙØ¹Ø§Ù„یت یکی از Ù…ÙØ§Ù‡ÛŒÙ…ÛŒ است Ú©Ù‡ اگر Ú†Ù‡ به Ø±Ø§ØØªÛŒ درک می‌شود اما Ù†Ù…ÛŒâ€Œâ€ØªÙˆØ§Ù† آن را به Ø±Ø§ØØªÛŒ توصی٠کرد. شاید به همین خاطر است Ú©Ù‡ هنوز ØµØ§ØØ¨ â€Ù†Ø¸Ø±Ø§Ù† به یک ØªØ¹Ø±ÛŒÙ ÙˆØ§ØØ¯ نرسیده‌اند Ùˆ تعاری٠مختلÙÛŒ را ارائه داده‌اند Ú©Ù‡ هرکدام به برخی از ویژگی‌â€Ù‡Ø§ÛŒ خلاقیت Ù…ÛŒâ€â€ŒÙ¾Ø±Ø¯Ø§Ø²Ù†Ø¯. برای خلاقیت تعاری٠مختلÙÛŒ بیان شده است Ú©Ù‡ در هر یک به برخی از ویژگیâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ خلاقیت پرداخته می‌شود.
به طور Ú©Ù„ÛŒ می‌توان خلاقیت را یکی از Ù…ØØµÙˆÙ„ات ذهن دانست Ú©Ù‡ به Ø´Ú©Ù„ ایده، راه‌ØÙ„ØŒ خیال‌پردازی Ùˆ خلق Ù…ÙØ§Ù‡ÛŒÙ… جدید بروز می‌کند. با این تعری٠می‌توان هر ÙØ±Ø¯ را خلاق نامید، ØØªÛŒ برخی از Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ قدرت خلاقیت بالایی دارند Ùˆ ØØªÛŒ از این طریق کسب درآمد می‌کنند؛ مانند Ø·Ø±Ø§ØØ§Ù† لباس، Ø·Ø±Ø§ØØ§Ù† صنعتی، Ù…ÙˆØ³ÛŒÙ‚ÛŒâ€Ø¯Ø§Ù†Ø§Ù† Ùˆ مخصوصاً Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†Ø§Ù†. اهمیت خلاقیت را می‌توان با نگاهی به زندگی Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ موÙÙ‚ Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª Ú©Ù‡ خلاقیت آن‌ها Ú†Ù‡ تأثیر شگرÙÛŒ در میزان موÙقیت آن‌ها داشته است.
البته خلاقیت را نمی‌توان ØµØ±ÙØ§Ù‹ تولید Ùˆ خلق یک‌چیز از هیچ دانست. در بسیاری از مواقع ممکن است Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ خلاق به ترکیب ایده‌ها â€Ø¨Ù¾Ø±Ø¯Ø§Ø²Ù†Ø¯ Ùˆ ایده جدیدی Ù…Ø·Ø±Ø Ú©Ù†Ù†Ø¯. ØØªÛŒ ممکن است به پرورش Ùˆ تقویت ایده‌â€Ù‡Ø§ÛŒÛŒ Ú©Ù‡ از جای دیگر Ú¯Ø±ÙØªÙ‡â€Œ شده است بپردازند.
در واقع ذهن هیچ ÙØ±Ø¯ÛŒ این‌ قدر قدرتمند نیست Ú©Ù‡ دائماً در ØØ§Ù„ ارائه ایده‌های بدیع Ùˆ کاربردی باشد. از این منظر Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ خلاق را می‌توان Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÛŒ نامید Ú©Ù‡ توانستهâ€â€ŒØ§Ù†Ø¯ با به‌کارگیری نیروی ذهنی خود، ایده‌های مبتکرانه بیشتری را ارائه دهند.
چندین ØªÙØ³ÛŒØ± تخصصی در رابطه با خلاقیت
بل Ùˆ همکارانش، خلاقیت را توانایی ترکیب ایده‌ها ØªØØª یک روش Ù…Ù†ØØµØ±Ø¨Ù‡ â€Ùرد Ùˆ یا ایجاد پیوستگی بین ایده‌ها تعری٠کرده‌اند.
مطابق با ØªØ¹Ø±ÛŒÙ Ø±Ø§Ú¯ÙØŒ خلاقیت ÙØ±Ø§ÛŒÙ†Ø¯ÛŒ است Ú©Ù‡ Ø·ÛŒ آن، شخص پیشâ€Ùرض‌ها را کنار گذاشته Ùˆ یک دیدگاه جدیدی را جستجو می‌کند Ú©Ù‡ دیگران به آن نپرداخته‌اند. خلاقیت نیاز به ØØ¶ÙˆØ± هم‌ زمان ویژگی‌هایی مانند: Ù‡ÙˆØ´â€ØŒ پشتکار، غیرمتعار٠بودن Ùˆ تÙکر به سبکی خاص دارد.
تعاری٠دیگری نیز برای خلاقیت عنوان شده است، مثلاً ویسبرگ آن را توانایی ØÙ„ مسائلی دانسته است Ú©Ù‡ ÙØ±Ø¯ قبلاً ØÙ„ آن‌ها را نیاموخته است. یا استین آن را ÙØ±Ø§ÛŒÙ†Ø¯ÛŒ تعری٠کرده است Ú©Ù‡ نتیجه آن کار تازه‌ای باشد Ú©Ù‡ توسط گروهی، در یک زمان Ù…Ùید Ùˆ ارزشمند تلقی شود. از جمله تعاری٠دیگری Ú©Ù‡ در این رابطه عنوان شده این است Ú©Ù‡ آن را توانایی ÙØ±Ø¯ÛŒ میداند Ú©Ù‡ بتواند اختراع یا ایده‌ای بکر را توسعه دهد. در مجموع می‌توان خلاقیت را توانایی ایجاد ایده‌هایی جدید Ùˆ دارای ارزش برای مشتری تعری٠کرد Ú©Ù‡ در آن تازگی Ùˆ نو بودن بسیار ارزشمند است.
عناصر پایه‌ای و مهم در خلاقیت
خلاقیت را می‌توان متشکل از عناصر Ùˆ اجزای مختلÙÛŒ دانست Ú©Ù‡ سه عنصر اصلی آن عبارتند از: مهارت‌â€Ù‡Ø§ÛŒ مربوط به خلاقیت، مهارتâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ مربوط به انگیزه Ùˆ مهارت‌â€Ù‡Ø§ÛŒ مربوط به موضوع.
مهارت‌های مربوط به خلاقیت عبارت‌انداز: دانش، ØÙ‚ایق، اصول Ùˆ نظریات مرتبط با آن موضوع Ú©Ù‡ از طریق استعداد، تجربه Ùˆ آموزش در آن ØÙˆØ²Ù‡ به دست Ù…ÛŒâ€â€ŒØ¢ÛŒÙ†Ø¯. کاملاً ÙˆØ§Ø¶Ø Ø§Ø³Øª Ú©Ù‡ نمیâ€â€ŒØªÙˆØ§Ù† در موضوعی Ú©Ù‡ نسبت به آن شناخت نداریم، انتظار خلاقیت داشته باشیم.
به عنوان مثال: یک دانشمند نمی‌تواند بدون ÙØ±Ø§Ú¯ÛŒØ±ÛŒ علم شیمی، در آن زمینه کار خلاقی انجام دهد. اگر Ú†Ù‡ شاید Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÛŒ Ú©Ù‡ به تازگی وارد یک موضوع Ù…ÛŒâ€Œâ€Ø´ÙˆÙ†Ø¯ Ùˆ نسبت به پیچیدگی‌â€Ù‡Ø§ÛŒ آن آگاهی ندارند، بهتر از دیگران ایده می‌دهند Ùˆ ØØªÛŒ برخی، مانع اصلی خلاقیت را دانسته‌هایمان می‌دانند نه ندانسته‌هایمان؛ با این ØØ§Ù„ شرط لازم برای خلاقیت یادگیری مطالب تازه است. باید مهارتâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ خلاقیت را Ú©Ù‡ Ú©Ù…Ú© می‌کند تا قید Ùˆ بندها Ùˆ قالب‌‎â€Ù‡Ø§ÛŒ ذهنی ناشی از آگاهی موضوع شکسته می‌شود را با مهارت‌â€Ù‡Ø§ÛŒ موضوعی همراه کرد.
توانایی درک این موضوع نیز به خودی خود Ú©Ù…Ú© می‌کند تا Ø±Ø§ØØªâ€ŒØªØ± قدرت تلÙیق Ùˆ به کارگیری این سه عنصر را دریابیم.
اگر ÙØ±Ø¯ÛŒ از مهارت بالایی نسبت به یک موضوع برخوردار باشد، اما از مهارت خلاقیت Ø¨ÛŒâ€Œâ€Ø¨Ù‡Ø±Ù‡ باشد، هرگز قادر به ارائه ایده‌های خلاقانه نخواهد بود Ùˆ مهارت‌â€Ù‡Ø§ÛŒ موضوعی او بزرگ‌ترین مانع در این راه هستند؛ اما با کسب مهارتâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒÛŒ خاص، می‌تواند مهارت‌های موضوعی خود را گسترش داده Ùˆ در راه جدیدی از آن‌ها Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ کرد Ùˆ شیوه‌های بهتری را برای به کارگیری آن‌ها اتخاذ کند.
ارزش‌های Ùکری مانند: شکستن عادت‌ها، کنار گذاشتن شیوهâ€â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ Ùکری Ùˆ عملی Ú©Ù‡ پیش†از این Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شد Ùˆ … از جمله ارزش‌هایی هستند Ú©Ù‡ می‌توانند باعث Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ مهارت‌های خلاقیت شوند. به نوعی خرق عادت Ùˆ پردازش اطلاعات به شیوه‌های جدید…
یکی از ستون‌های مهم خلاقیت انگیزه است
انگیزه مهم‌ترین جزء٠خلاقیت است و نقش مهمی را در Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ مهارت‌های خلاقانه Ø§ÛŒÙØ§ می‌کند. با وجود انگیزه کار برای Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ جالب Ùˆ لذت‌بخش خواهد بود. توانایی یادگیری موضوعات جدید به توانایی ذهنی هر ÙØ±Ø¯ مربوط است Ùˆ نمیâ€â€ŒØªÙˆØ§Ù† آن را یک استعداد ذاتی Ùˆ خدادادی دانست. این توانایی هنگامی به اوج می‌رسد Ú©Ù‡ ÙØ±Ø¯ به انجام کاری علاقه داشته باشد. این انگیزه Ùˆ علاقه در بین Ú©Ø§Ø±Ø¢ÙØ±ÛŒÙ†Ø§Ù† بسیار زیاد است، زیرا آن‌ها علاقه ÙˆØ§ÙØ±ÛŒ به کسب†و کار خود دارند.
در رابطه با موضع انگیزش Ùˆ ارتباط آن با خلاقیت نظریه‌ها Ùˆ تئوری‌های مختلÙÛŒ بیان شده است مانند:تئوری سلسله‌مراتب نیاز، تئوری X Ùˆ YØŒ تئوری برابری، تئوری انتظار Ùˆ برابری، تئوری تنوع نیازها، تئوری ÙØ¹Ø§Ù„یت، کنش، گرایش Ú©Ù‡ در ÙØ§ÛŒÙ„ PDF کامل این مقاله به ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø¢Ù†â€ŒÙ‡Ø§ خواهیم پرداخت.
شما Ù…ÛŒ توانید ÙØ§ÛŒÙ„ PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª نمایید
[restrict]
Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª PDF این مقاله
 Â
[/restrict]