همانطور که در فصل قبل هم بیان شد، تعریف لغوی کارآفرینی روشن است اما برای رسیدن به یک سطح مطلوب در علم، در گام اول باید به یک تعریف کامل از آن رسید، تعریفی جامع که به درک و پیش ‏بینی پدیده‌ها کمک کند.

در مورد کارآفرینی نیز لازم است محققین تعاریف مختلف خود را در این زمینه به اشتراک‌گذارند تا تجمیع دانش در این زمینه بهبود یابد.

ریشه‏ واژه‏ کارآفرینی کلمه‏ فرانسوی Entreperndre است که به معنی فردی است که به متعهد به انجام کاری شده است و در زبان انگلیسی لغت Entrepreneurship است که در فرهنگ لغت آکسفورد شخصی که کسب و کاری را ایجاد می‌کند و عامل واسط میان نیروی کار و سرمایه است تعریف شده است؛ و در فارسی این واژه به کارآفرینی و ایجاد کار و اشتغال ترجمه شده است که البته تا حدی اشتباه است.

فرهنگ وبستر کارآفرین را فردی متعهد تعریف می‌کند که مخاطره ‏های یک فعالیت اقتصادی را سازمان‌دهی، اداره و تقبل می‌کند. در سال ۱۷۳۰ ریچارد کانتیلون مفهوم فرد کارآفرین به فردی خوداشتغال که ریسک را می ‏پذیرد تعریف کرد. سال ۱۸۳۰ ژان باتیست سی، کارآفرینی را عاملی تعریف می‌کند که همه‏ عوامل تولید را هماهنگ می‌کند و با ایجاد ارزش‌افزوده در محصولات سرمایه به کار گرفته‌شده را جبران می‌کند.

از نگاه اقتصاد دانان نیز کارآفرین کسی است که ارزش‌افزوده ایجاد کند؛ یعنی با صرف زمان و انرژی لازم سرمایه ‏ها و منابع را به گونه ‏ای به کار گیرد که ارزش محصولات به دست آمده از حالت اولیه ‏اش بیشتر باشد.

ژوزف شومپیتر معتقد است که رشد و توسعه‏ اقتصادی در یک نظام زمانی امکان ‏پذیر که افرادی در جامعه با خطرپذیری اقدام به نوآوری کرده و با این کار روش‌ها و راه‌حل‌های جدید را در جهت ایجاد تحولات مثبت در جامعه به کار گیرد.

پیتر دراکر به عنوان پدر علم مدیریت کارآفرین را فردی تعریف می‌کند که با سرمایه‏ خود، فعالیت اقتصادی را شروع می‌کند و با پذیرش مخاطرات سبب تغییر ارزش‏ ها شده و ماهیت آن‌ها را تغییر می‌دهد. هرچند کارآفرین برای فعالیت خود به سرمایه نیاز دارد، اما سرمایه‏ گذار نیست. او همواره به دنبال ایجاد تغییر است و فرصت‌ها را شناسایی می‌کند.

در تعریف دیگری، آیرلند و همکارانش کارآفرینی را فرایند ایجاد منابع جدید یا مدیریت و ترکیب منابع فعلی، برای رسیدن به توسعه و ایجاد فرصت تعریف کرده‏ اند؛ که این فرصت ممکن است تولید یک محصول نو، حرکت به سمت بازارهای بکر و یا خدمت‌رسانی به مشتریان باشد.

همچنین تیموس کارآفرینی را فرایند جستجو و ایجاد فرصت‌ها و پیگیری آن‌ها با توجه به منابع موجود تعریف کرده است.

برخی ویژگی‌های کلیدی شخص کارآفرین

زندگی کارآفرینان اغلب دارای ویژگی ‏های خاصی است. بیشتر کارآفرینان دوران کودکی سختی را داشته ‏اند و با مشکلاتی مانند فقر، فوت والدین و… روبرو بودند، این افراد از روحیه‏ استقلال‌طلبی بیشتری برخوردار هستند که در آینده در بروز رفتار کارآفرینی آن‌ها مؤثر است. قرار نگرفتن در پایگاه اجتماعی موردنظر و همچنین نارضایتی از وضعیت اقتصادی موجود نیز سبب می‌شود تا انگیزه‏ کارآفرینی در فرد رشد کند. وجود یک الگوی مناسب باعث می‌شود تا انگیزه‏ پذیرش مخاطرات توسط فرد افزایش یابد و تمایل بیشتری به کارآفرینی داشته باشد. همچنین میزان موفقیت در کارآفرینانی که از شغل قبلی خود ناراضی بوده ‏اند، نسب به دیگر کارآفرینان بیشتر بوده است.

حال با دیدگاه تخصصی‌تری می‌توانیم به شخصیت فرد کارآفرین نزدیک شویم:
تحقیقات به وجود ویژگی ‏های شخصیتی منحصر به فرد و مشابه ای در بین کارآفرینان پی برده است که بسیار قابل‌تأمل هستند. تامپسون و هیستریچ در بیان این ویژگی ‏ها به مواردی اشاره کرده‏ اند:
۱. کارآفرینان به جستجوی فرصت‌ها می‏ پردازند و از آن‌ها به شکل مطلوب بهره ‏گیری می‌کنند.
۲. آن‌ها مدام در حال تلاش در جهت دستیابی به منابع برای استفاده از فرصت‌ها هستند.
۳. کارآفرینان از طریق ارائه محصولات و خدمات یا شیوه ‏ها جدید به ایجاد ارزش می‏ پردازند.
۴. آن‌ها سعی دارند تا از فرصت‌ها و نیز جایگاه خود شناخت دقیقی به دست آورند.
۵. کارآفرینان سرمایه‏ های مختلف اجتماعی، مالی و هنری را ایجاد می‌کنند.
۶. کارآفرینان روحیه‏ خطرپذیری دارند، اما توانایی مدیریت ریسک را نیز دارا هستند.
۷. آن‌ها در مقابل سختی ‏ها مقاوم هستند و سعی می‌کنند تا راه‏‏ حل ‏هایی را برای گذر از مشکلات پیدا کنند.
۸. مهم‌ترین ویژگی کارآفرینان خلاقیت و نوآوری است که این دو عنصر اصلی کارآفرینی هستند.
همچنین کارآفرینان دارای ویژگی ‏های روان‌شناختی خاصی نیز هستند که از که می‌توان آن‌ها را در دو گروه بیان کرد:
۱. نیاز به توفیق، مخاطره پذیری، خلاقیت و نوآوری، مسئولیت‌پذیری، استقلال‌طلبی، دارای بصیرت
۲. کاردان، پرتلاش، دارای اعتماد به نفس، دستاورد گرایی و هدف‌گرایی
و در آخر به عنوان یک استاد کارآفرینی، معتقدم هر انسانی که در زندگی اقتصادی خود بتواند مسئولیت اجرای یک پروژه اقتصادی (طرح درآمدزا) را ضمن ساماندهی مجموعه خلاقیت ‏ها و فرصت‌ها، همراه با سازمان‌دهی منابع با تقبل ریسک و شکست به عهده گیرد کارآفرین نامیده می‌شود.

شما می توانید فایل PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود دریافت نمایید