
نوآوری؛ عامل توسعه چین
خرداد 18, 1398
تکنیک آیدا برای جذب مشتریان
خرداد 18, 1398
برنامه ریزی عملیاتی
[rt_reading_time label=”میانگین زمان مطالعه:” postfix=”دقیقه” postfix_singular=”دقیقه“]
برنامه‌ ریزی یکی از عوامل مهم Ùˆ اساسی در زندگی انسان‌ها Ùˆ ØÛŒØ§Øª مجموعه‌ها Ùˆ سازمان‎ها Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‌شود Ú©Ù‡ به‌وسیله آن تعیین اهدا٠موردنظر Ùˆ روش‌های دستیابی به آن‌ها در زمان مشخصی را می‌توان پیش‌بینی نمود. به‌بیان‌دیگر برنامه‎ریزی گام اول برای دست‎یابی به موÙقیت‎ است.
منشأ و پیشینه‌ی تاریخی برنامه‌ ریزی به چه زمانی بازمی‌گردد؟
سابقه برنامه‎ریزی به هزاران سال قبل برمی‎گردد Ùˆ عمر آن تقریباً به اندازه ØÛŒØ§Ø· بشر است. آثار به‌جامانده از زندگی بشر اولیه نشان می‌دهد Ú©Ù‡ از همان ابتدا برنامه‌ ریزی از ضرورت خاصی برخوردار بوده است. مثلاً در هنگام شکارهای گروهی، از آماده کردن امکانات Ùˆ تجهیزات لازم تا هماهنگی Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ برای ØÙ…له، همگی نیازمند مدیریت Ùˆ برنامه‎ریزی بود.
ایرانیان اولین بنیانگذاران Ùˆ توسعه دهنگان برنامه ‎ریزی در شیوه‎های مدیریتی بودند. توجه کورش هخامنشی به ماهیت برنامه‌ریزی Ùˆ بویژه عناصر کلیدی آن مثل آینده‌نگری، پیش‎بینی Ùˆ زمان‎بندی نسبت به زمان خود، Ø´Ú¯ÙØªâ€ŒØ§Ù†Ú¯ÛŒØ² به نظر می‌رسد. اسلام هم با اØÚ©Ø§Ù… Ùˆ ÙØ±Ø§ÛŒØ¶ مذهبی خود شاید جامع‌ترین، معقول‌ترین، منظم‌ترین، دقیق‌ترین Ùˆ وسیع‌ترین برنامه‌ریزی را به همراه آورده Ú©Ù‡ همان هد٠کلی “سیر الی الله” است.
اما سابقه برنامه‎ریزی در غرب به قرن شانزدهم میلادی، زمانی Ú©Ù‡ ماکیاولی ایده Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ ØØ¯Ø§Ú©Ø«Ø±ÛŒ از هرچیز را بیان کرد، بازمی‎گردد Ùˆ پس از آن در قرون بعدی Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ÛŒ نظیر لویی چهاردهم، توماس Ù‡Ø§Ø¨ÙØ²ØŒ آدام اسمیت، هنری ÙØ§ÛŒÙˆÙ„ Ùˆ… نظرات Ùˆ ایده‌های گوناگون را درباره آن بیان کردند.
برنامه‌ ریزی دقیقاً به Ú†Ù‡ معناست؟
پیتر دراکر تعری٠جامع از برنامه‎ریزی ارائه کرده است Ùˆ آن‌را جریانی مستمر از تصمیم‎های سیستماتیک، با در دست داشتن بهترین اطلاعات نسبت به آینده برای تØÙ‚Ù‚ Ùˆ اجرایی نمودن برنامه‎ها تعری٠کرده است. بنابراین برنامه‌ ریزی یعنی از پیش تصمیم Ú¯Ø±ÙØªÙ† برای اینکه چه‌کاری را چگونه، در Ú†Ù‡ زمانی Ùˆ به دست Ú†Ù‡ کسی انجام شود. به‌عبارت‌دیگر برنامه‌ ریزی عبارت است از ÙØ±Ø¢ÛŒÙ†Ø¯ به‌کارگیری آن دسته از ØÙ‚ایق مرتبط Ùˆ Ù…ÙØ±ÙˆØ¶Ø§Øª مربوط به آینده Ú©Ù‡ برای رسیدن به شیوه‌های دستیابی به هدÙ‌های مشخص تعقیب می‌شوند.
برنامه‌ ریزی اصولاً بخش جدایی‎ناپذیر ØØ±Ú©Øª انسان Ù…ØØ³ÙˆØ¨ Ù…ÛŒâ€â€ŒØ´ÙˆØ¯ Ùˆ در سازمان‌ها رکن اساسی هرگونه اقدام Ùˆ ØØ±Ú©Øª Ùˆ عاملی برای دست‌یابی به نتایج پیش‌بینی‌ شده Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‎شود. البته تعاری٠بسیار متعددی برای برنامه‌ریزی وجود دارد Ú©Ù‡ ما در اینجا به همین میزان Ø§Ú©ØªÙØ§ می‌کنیم.
اهمیت و ضرورت برنامه‌ ریزی
تا اینجا تعاریÙÛŒ در ارتباط با برنامه‎ریزی بیان شد Ú©Ù‡ البته اهمیت این موضوع هم در تعاری٠آن مشهود بود. با این ØØ§Ù„ اگر بخواهیم مزایای برجسته برنامه‎ ریزی را نام ببریم، موارد زیر از اهم آن‎ها Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‎شوند:
– برنامه‌ ریزی تعیین جهت می‌کند؛ یعنی نشان می‌دهد Ú©Ù‡ چه‌کارهایی Ùˆ چگونه بایستی انجام شوند.
– برنامه‌ ریزی به Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ Ùˆ مجموعه‌ها Ú©Ù…Ú© می‌کند با بهره‌وری بالاتری به ÙØ¹Ø§Ù„یت بپردازند.
– برنامه‌ ریزی چارچوبی ÙˆØØ¯Øªâ€ŒØ¨Ø®Ø´ به دست می‌دهد؛ یعنی ÙˆØ§ØØ¯Ù‡Ø§ÛŒ مختل٠سازمان در تØÙ‚Ù‚ هدÙ‌ها مشارکت می‌کنند. لذا از هرج‌ومرج Ùˆ تک‌روی‌ها جلوگیری به عمل می‌آید.
– برنامه‌ ریزی ÙØ±ØµØªâ€ŒÙ‡Ø§ Ùˆ تهدیدها را مشخص می‌کند؛ البته برنامه‌ریزی نمی‌تواند خطرهای ناشی از تصمیم‌گیری را به‌طور کامل از میان ببرد اما می‌تواند به تشخیص ÙØ±ØµØªâ€ŒÙ‡Ø§ Ùˆ تهدیدهای بالقوه Ú©Ù…Ú© کند Ùˆ زیان‌های ناشی از آن‌ها را به کمترین ØØ¯ ممکن برساند.
– برنامه‌ ریزی معیاری برای عملکرد عرضه می‌کند؛ یعنی یک برنامه Ù…Ùید، آنچه را Ú©Ù‡ باید انجام شود معین می‌کند.
امروزه برنامه‌ ریزی به‌عنوان یک نگرش Ùˆ یک ابزار قدرتمند، ضامن تعهد به عمل بر مبانی اندیشه Ùˆ تÙکر برای آینده Ùˆ اراده پاسخ به برنامه‌ریزی منظم Ùˆ مداوم است؛ بنابراین ضرورت برنامه‌ریزی برای رسیدن به اهدا٠کوچک Ùˆ بزرگ، یک واقعیت انکارناپذیر است Ùˆ چون تمام نهادها Ùˆ ØØªÛŒ Ø§ÙØ±Ø§Ø¯ در Ù…ØÛŒØ·ÛŒ Ú©Ù‡ همیشه با تØÙˆÙ„ات همراه است، ÙØ¹Ø§Ù„یت می‌کنند نیاز آن به شدت Ø§ØØ³Ø§Ø³ می‎شود.
این مقاله خلاصه‎ای از تØÙ‚یقات ÙØ±Ø¯ÛŒÙ† مهرابیان است Ú©Ù‡ در آن ÙØ±Ø§ÛŒÙ†Ø¯ برنامه ریزی را به‌طور دقیق Ùˆ کامل مورد ارزیابی قرار داده است Ùˆ با Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª ÙØ§ÛŒÙ„ PDF کامل آن ØªÙˆØ¶ÛŒØØ§Øª بیشتر Ùˆ کامل‎تری را پیرامون Ù…Ø¨Ø§ØØ« Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯Ù‡ در اختیار خواهید داشت.
شما Ù…ÛŒ توانید ÙØ§ÛŒÙ„ PDF این مقاله را پس از ثبت نام یا ورود Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª نمایید
[restrict]
Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª PDF این مقاله
[/restrict]
1 دیدگاه
Ù…ÛŒ خواهم معلومات در باره این مقاله را به طور Ù…ÙØµÙ„ Ø¯Ø±ÛŒØ§ÙØª نمایم